Wednesday, September 26, 2007

"Der Schwarm" von Frank Schätzing




Μόλις το τελείωσα και ομολογώ ότι είμαι ακόμη εκεί, μέσα στα βάθη του ωκεανού, παρασυρμένη από ρεύματα, μαγεμένη από τα υπέροχα πλάσματα αυτού του υποβρύχιου κόσμου, ένα βιβλίο-τέρας 989 σελίδων, μαζί με τις ευχαριστίες -οι τελευταίες γραμμένες με τρόπο άμεσο και ευχάριστο και ας εκτείνονται σε δύο πυκνογραμμένες σελίδες!!!-, ένα έργο που με καθήλωσε γιατί είναι ενδιαφέρον, με ένταση και ροή, με πλοκή σε προσωπικό επίπεδο αλλά και πολλή πολλή επιστημονική έρευνα και μεράκι...
Δεν διαβάζω εύκολα μπεστ-σέλερ, πόσο μάλλον, όταν το διαφήμιζαν, στη Γερμανία, ως το θρίλερ της χρονιάς [2004].
Εγώ το διάβασα φέτος, την 13. έκδοσή του και δεν το μετάνιωσα καθόλου...

Δεν ήταν μονάχα το υποβλητικό εξώφυλλό του που μου κίνησε το ενδιαφέρον, ούτε μονάχα ο τίτλος του, το πρωτοείδα με τον ελληνικό με τίτλο "το Σμήνος" -τίτλο για τον οποίο έχω σοβαρές ενστάσεις-, αλλά κι ο τρόπος που μου το περιέγραψαν -κι ας μου μαρτύρησαν σημαντικότατο στοιχείο προτού καν προλάβω να αγοράσω το αντίτυπό μου- τέλος πάντων, ο ρυθμός που έβλεπα να καταβροχθίζουν τις σελίδες.

Με κέρδισε από την πρώτη σελίδα. Μου αρέσει να δίνω χρόνο στον συγγραφέα να πλάθει τον κόσμο του, λίγες φορές, ελάχιστες έχω χάσει πραγματικά την υπομονή μου, κάποιες φορές έφταιγε η μετάφραση, άλλες φορές η περίοδος που το άρχιζα, και κάποτε το ίδιο το βιβλίο που δεν κολλάγαμε τελικά.

Αλλά βρε παιδιά, γιατί το μετέφρασαν "το σμήνος"; Ο Μπαμπινιώτης το λέει καθαρά "πυκνή ομάδα ε ν τ ό μ ω ν ή π ο υ λ ι ώ ν που βρίσκονται σε κίνηση", και όμως, το βιβλίο αυτό είναι μια εκατό τοις εκατό θαλάσσια ιστορία, οτιδήποτε "κοπαδιαστό" υπάρχει εκεί μέσα προέρχεται από τη θάλασσα και μόνο...
Ή μήπως όχι;;;;

Ναι, φυσικά, der Schwarm μπορεί να είναι κ α ι το σμήνος αλλά όχι μόνο... χρησιμοποιείται και για ομάδες θαλάσσιων οργανισμών, κάτι που δεν καλύπτει η ελληνική μετάφραση...

Οκ, μπορεί η λέξη "κοπάδι" να μην είναι τόσο εύηχη, αλλά ίσως να απέδιδε πιστότερα τον γερμανικό τίτλο...

Δεν είναι ότι κολλάω σε μία λέξη, είναι που ο τίτλος είναι το όνομα του βιβλίου, μέρος της ταυτότητάς του, αυτό που ο συγγραφέας επέλεξε για να το χαρακτηρίζει, είναι θέμα ευαίσθητο και λεπτό και καμιά φορά, όντως, δύσκολο στην απόδοσή του...

Τώρα λένε το γυρίζουν ταινία. Δύσκολο εγχείρημα γιατί... τέλος πάντων όποιος το διαβάσει θα το καταλάβει. Φοβάμαι όμως, ότι απλώς θα δώσει μια ιδέα του τι είναι η ιστορία του... Όπως γίνεται σχεδόν πάντα...

-------------------------------------------------------------------------
ΥΓ Αν το βιβλίο ήταν λιγότερες σελίδες θα το ξαναδιάβαζα, στα ελληνικά: πολύ θα ήθελα να δω πώς χρησιμοποιεί τη λέξη εντός του κειμένου... αλλά 1000 σελίδες είναι πάάάάρα πολλές...

10 comments:

eρωτακι said...

Καλημέρα!!

Στα γερμανικά το διάβασες, Ζωή μου?

Δυστυχώς δεν μιλώ Γερμανικά.

Όσον αφορά στην απόδοση "το σμήνος", αν και εμένα στο μυαλό μού έρχεται κάτι σε πτηνά ή έντομα, εντούτοις η απόδοσή του είναι: πλήθος # σμάρι. Είναι μία δυνατή λέξη της ελληνικής μας γλώσσας, και ίσως γι'αυτό χρησιμοποιήθηκε (αντί "το κοπάδι", που σημαίνει αγέλη # κοπή # μπουλούκι # ποίμνιο # στρούγκα # συρφετός).

Ευχαριστώ για την βιβλιοπρόταση!

Φιλιά γλυκά! :)

markos-the-gnostic said...

για πες μας μια μια πρόταση με τι ασχολείται

3 parties a day said...

Traduttore traditore!

Stardustia said...

έρωτα, ωραία η προσέγγισή σου, την κρατάω. Θα έβρισκα όμως ακόμη καλύτερη τότε τη λέξη "πλήθος"... οκ, μπορεί να είμαι κολλημένη, αλλά ακόμη και το σμάρι κάτι το ιπτάμενο με κάνει να σκέφτομαι... Όσο για τα γερμανικά δεν πειράζει... υπάρχει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη.

Μάρκο, θα προσπαθήσω να το περιγράψω σύντομα χωρίς να μαρτυρήσω κάτι το ουσιαστικό: ξαφνικά αρχίζουν να εξαφανίζονται κάποιοι ψαράδες, πρώτα χωρίς ύστερα μαζί με τα πλοία τους, κάποια άλλα συγκρούονται χωρίς λόγο, οι φάλαινες και οι όρκες αρχίζουν επιθέσεις εναντίον των ανθρώπων... όλα μοιάζουν μεμονωμένες περίεργες περιπτώσεις αλλά σιγά σιγά αρχίζει μια καταστροφική κλιμάκωση. Αυτά. Και μέσα σε όλα αυτά ο άνθρωπος: το καταπληκτικό είναι που αποδίδει τέλεια τον αδηφάγο, στην ουσία τυφλό στη φύση εαυτό μας...

3pd χε χε... πράγματι συμβαίνει!!! Ίσως τελικά ακόμη και η καλυτερη μετάφραση να μη είναι παρά μια "προδοσία": πάντοτε το πρωτότυπο έχει την αύρα του που αυτή δε μεταφέρεται απόγλώσσα σε γλώσσα.

Πάντως το συγκεκριμένο βιβλίο επειδή δεν ανήκει στα λογοτεχνικά αριστουργήματα όπου η γλώσσα είναι το παν, αλλά στα βιβλία που κανείς θαυμάζει τον τρόπο που ο συγγραφέας έχει συνδυάσει γνώσεις και ιδέες οπότε, όποιος θέλει λίγη περιπέτεια, οκ, και αντέχει 1000 σελίδες, απάνω του!!!

Thalassini said...

Βιβλίο με θαλασσινά στοιχεία σε χίλιες σελίδες; Το καλύτερό μου ως θαλασσινό στοιχείο και εγώ! ;)

Την πιο θαλασσινή μου καλησπέρα!

Stardustia said...

Θαλασσινή μου νομίζω πράγματι ότι είναι ό,τι πρέπει για σένα... μονάχα που νομίζω ότι θα πορωθείς πολύ...
-όταν θα το διαβάζεις, θα καταλάβεις-
θαλασσινά φιλιά από τον γαλαξία μου!!

Equilibrium said...

Σμάρι θαρρώ αναφέρεται σε πουλιά... Αν και γαλλόφωνος, ξέρω λίγα γερμανικά, και συμφωνώ μαζί σου. Καμιά φορά σκέφτομαι να αφήνουν την λέξη αμετάφραστη όταν δεν υπάρχει ικανοποιητική απόδοσή της. Ειδικά στις ξένες ταινίες. Εκεί η απόδοση των τίτλων είναι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ τις περισσότερες φορές. θα το διαβάσω μόλις το βρω το επόμενο ΣβΚ στο ρεπό μου που θα κατέβω Αθηνα, γιατί εδω είμαστε λίγο πίσω...

& Zoe: πότε τα προλαβαίνεις ΟΛΑ? εχει πάνω από 24ώρες η δικια σου μέρα? Νάσαι πάντα έτσι...! φλκ

Stardustia said...

Equilibrium, ναι εδώ στην Stardustia το "εικοσιτετράωρο" αποτελείται από 49 ώρες οι οπίες όμως αποτελούνται από 70 λεπτά τα οποία με τη σειρά τους αποτελούνται από 70 δεύτερα... Εμείς οι Stardustιανοί μπορούμε και κοιμίζουμε όπως τα δελφίνια το εναλλάξ το κάθε ημισφαίριο από δύο ωρίτσες την ημέρα και έχουμε ανάγκη μόλις τεσσάρων ωρών "ολικού" ύπνου, μια κατάσταση που μοιάζει λιγάκι με τον δικό σας νυχτερινό ύπνο....
χε, χε, χε...
λίγο ακόμη και θα το κάνω... ποστ!!!

Σοβαρά τώρα: εκμεταλλεύομαι το πήγαινέλα -χρησιμοποιώ αποκλειστικά μέσα μεταφοράς ουχί αμάξι, όταν δεν περπατάω- για να διαβάσω, και σε κάθε μου αναμονή -τράπεζες, υπηρεσίες, νοσοκομεία, σχολεία...- επίσης.
Μπορεί να ξεχάσω το πορτοφόλι μου[!!!] αλλά πάντοτε έχω στην τσάντα ένα βιβλίο, καμιά φορά και δεύτερο αν πιστεύω ότι μπορεί στο μεταξύ να τελειώσει το πρώτο...
Μάλλον είναι κάποια είδους νεύρωση, σοβαρά τώρα, αλλά τα μάτια μου θέλουν να διαβάζουν...
Καλέ μου γαλλόφωνε, κι εμένα τους ίδιους συνειρμούς μου γεννά η κατά τα άλλα υπέροχη λέξη σμάρι. Κι αν επιμένω είναι που ΑΥΤΟ το βιβλίο είναι ένα θαλάσσιο, απολύτως θαλάσσιο έπος.
Εδώ στην Αθήνα μάλλον δε θα δυσκολευτείς να το βρεις: σε κάθε βιβλιοπωλείο -ιδίως στα κεντρικά- υπάρχει και ένα ξεχωριστό σταντ με το Σμήνος.
Καλά να περάσεις εδώ στα μέρη μας...
φιλιά κι από εμένα

nautilus said...

Ρωτήστε κι εμένα τι τραβάω με τη Zoe μου και την βιβλιοφαγία της! Ο εφιάλτης μου είναι να ξυπνήσω μια μέρα και να βρω δίπλα μου αντί για εκείνην, το βιβλίο που θα έχει τελικά καταφέρει να την ρουφήξει τελείως.

Καλύτερα να την ντύνεις ΚΑΙ να την στολίζεις ΚΑΙ να την ταΐζεις ΚΑΙ να την βγάζεις έξω, παρά να της αγοράζεις βιβλία!

Stardustia said...

oh yeahhhhh!!!!

αυτός ήταν ο καλός μου και αυτός...
ΞΕΡΕΙ!!!!!